Verslag Gulkevichy
Marco Christian Joosten
Op 15-08 vlogen Ludmila en ik naar Krasnodar om haar zoontje Sasja op te halen die samen met z’n oma bij zijn oom logeerde. De maatschappij waarmee we volgen was Ural Airlines. Niet om hier iets te kleineren, maar het is geen Lufthansa, KLM of Transavia. De “zeepkist” waarmee we vlogen was een Toepolev 154 B, met z’n 180 tot 200 “tuinstoeltjes” aan boord waar ik scheef in moest zitten om mijn benen kwijt te kunnen. Maar ja, voor de prijs van 550 USD voor twee retourtjes en een enkeltje mag je niet te veel comfort verwachten. En, zoals het spreekwoord luidt: “een gegeven paard (ticket heb ik van Ludmila gekregen) mag je niet in de bek kijken”. Echter, een betere optie m.b.t. service en comfort is er eenvoudig niet.
Ja, het is wel duidelijk dat ik me niet helemaal op mijn gemak voelde, toen we dit wat oudere toestel van dichtbij zagen, toen we moesten instappen. Het leek wel een geschuurde, geplamuurde en opnieuw geschilderde “Oldtimer”. Alhoewel ze elke dag opnieuw door het hele Russische luchtruim varen en ik veilig heen en weer heb gereisd tussen Ekaterinburg en Krasnodar, kan ik het niet laten om me minder comfortabel te voelen met dit voor mij wat minder luxe manier van vliegen. Binnen in de “Fiat Uno uit 1980” onder de vliegtuigen, bleef ik met mijn voet haken achter het loszittende en opgestroopte vloerbekleding. Het eten wat werd geserveerd werd op de heenreis gepresenteerd als koud ontbijt en precies hetzelfde op de terugweg als koud avondmaal, maar niets te klagen want ik vond het lekker. En misschien geldt wel: Hoe ouder de vliegtuigen hoe beter de piloten, want ik moet zeggen dat het bijna niet te voelen was wanneer de wielen de landingsbaan raakte, dit in tegenstelling tot wat eerdere ervaringen van mij. Bijvoorbeeld tijdens het landen op Tenerife, waar ik werkelijk dacht dat een van de vleugels de grond eerder zou raken dan de wielen en waar de “nieuwerwetse high-tech Boeing 737” wel een stuiterende basketbal leek.
Maar goed, genoeg hierover. Vanaf Krasnodar met de groene “Flintstone” auto (merk Moskvich 412) naar Gulkevichy waar Ludmila is opgegroeid en waar haar broer nog steeds woont. Overal langs de weg vind je mensen die fruit, bessen, vis en mais te koop aanbieden. De omgeving lijkt veel op die van Nederland. Over het algemeen vlak en met de door de mens aangeplante bomen en ja, veel boerenlandschap met dorpen en steden zo hier en daar. Wat gedetailleerder ziet het er toch heel anders uit. De gebouwen, auto’s, wegen en de mensen. Het ziet er over het algemeen zo oud en krakkemikkig uit, dat het me soms verbaast dat het nog werkt en functioneert. Maar ja, klinkt niet nieuw na mijn eerdere opmerkingen over de “zeepkisten”. Ondanks dit en de taalbarriere, voel ik me toch op mijn gemak hier.
Het salarisniveau in Gulkevichy en omstreken voor de gemiddelde arbeider ligt rond de 1000 Roebel. Rond de 33 Euro. Het leven is natuurlijk veel goedkoper, maar een potje geimporteerde Nutella chocaladepasta van 71 Roebel hakt er dan toch stevig in. Zelfs een ijsje van 10 Roebel kan voor een gezin in verhouding tot Europese standaarden een flinke uitgave zijn. Maar dit zijn luxe artikelen. De mensen lijden geen honger hier. Ik moest zelfs noodgedwongen een dag “vasten”, omdat ze me maar bleven voeren. Ze vinden me te slank en als ik dus lid van de familie wil worden en geen last van concurrerende mannen, die graag in mijn plaats lid van de familie zouden willen zijn, wil hebben, zal ik toch wat zwaarder moeten worden. Nee zeggen hielp dus bijna niet. Dus die ene dag vasten was brood nodig, omdat ik bijna waggelend begon te lopen. Yep, kramp in de darmen. Mijn buik begon aardig rond te worden en ze konden me bijna rollend verplaatsen.
Door het klimaat in deze streek kan je van de straat eten. De lente begint in maart en als er al sneeuw is gevallen in de winter is deze dan ook al weer verdwenen rond deze tijd. De gemiddelde temperatuur van +10 stijgt tot ongeveer +25 einde mei. Met in mei ongeveer twee weken met stevige “voorjaars” buien. Van juni tot augustus heet en droog zomerweer met temperaturen rond de 30 graden.
Ik begin nu op “good old” Jan Pelleboer te lijken…… met de weersverwachting voor de herfst en de winter. Eind augustus, begin september begint het weer wat meer te schommelen qua temperatuur. De herfst start in oktober, maar november laat dat qua regen het meeste blijken. December tot en met februari kunnen met sneeuw en ijs zijn, maar het weer kan ook op een vroege lente lijken. De vele fruitbomen en struiken leveren mooie en smaakvolle bessen en fruit. Het duurde even bij mij, een dag of twee, voor ik in de gaten had dat we onder de trossen druiven zaten als we onder het afdakje voor de voordeur zaten. In de achtertuin twee perenbomen, een notenboom en een kippenren met een aantal van die “levende legbatterijen” en een echte mannetjesputter van een haan. Die vond het schijnbaar prettig om iedereen ‘s ochtends vroeg effe kenbaar te maken dat hij ook aanwezig was. De meeste mensen hebben wel een moestuin en houden verschillende dieren als kippen, ganzen, geiten.
In tegenstelling tot Ekaterinburg, kan je hier wel water uit de kraan drinken. Weinig tot geen vervuiling in deze streek en dat was ook goed te merken aan de geur en smaak van het water. Ook aan de ademhaling was het goed te merken. Ik heb overigens in mijn hele leven tot nu toe bij elkaar nog nooit zoveel watermeloen, paprika en tomaat gegeten als in die 8 dagen in Gulkevichy. Op een van de foto’s hieronder zitten we met de “oude van dagen en van gisteren club” na de ijstaart aan het tweede toetje van de avond. Goed gezien, watermeloen!! Daarna gezellig met z’n allen Bingo spelen. 10 Kopjeeka (1 Roebel is 100 Kopjeeka, 1 Roebel is 0,033 Euro in 2002) per kaart als inzet.
Het hele levensritme ligt in Gulkevichy toch wel een paar tandjes lager dan hier in de grote stad in het midden van de Oeral. Maar ik vind zelfs hier in de grote stad dat het ritme toch een versnelling lager ligt dan wat ik gewend ben. Maar goed, daar kan ik nog wel effe wat langer over filosoferen over het hoe en waarom. Geld, instelling van mensen gevormd door communisme, te snelle pogingen in vooruitgang etc. De mensen zijn hier echt niet dom, maar organisatorisch loopt het al een hele lange tijd behoorlijk achter. Nee geen filosofisch verhaal, verder met mijn bezoekverslag.
De tweede dag ging deze jongen zijn kookkunsten showen aan zijn Russische familie. Macaroni a la Hollandaise di Marco. Veel paprika, tomaten, uien, aubergine, knoflook en ander groen (veel van deze spullen uit eigen moestuin) met gehakt en een een of ander pittig sausje van tomatenpuree. Dit sausje was al een hele klus op zich. Ik dacht effe een winkel binnen te lopen en een potje Knor Spagaroniesaus te kopen. Foutje……… bedankt. 15 winkels later vond ik pas wat er een beetje op leek. Ik dacht bij mezelf: ik gooi maar zoveel mogelijk door elkaar, effe roerbakken en hoppaaaa, eten voor wel twee families. Nou, het resultaat was behoorlijk goed te noemen. Ze waren onder de indruk van mijn kunsten, hahaha ik oefen hier in Ekaterinburg ook bijna iedere dag als huisman hahahaha. Het smaakte goed en er was eten voor twee dagen. En zelfs voor hun begrippen vrij goedkoop.
Nou, nu denk je vast dat dit een goede zet van mij was. Vergeet dat dus maar. De Zondag erna stond deze jongen dus voor een nog veel grotere groep van wel 14 man dit recept te koken en dat tijdens mijn weekje vakantie. Wel moet ik zeggen dat ik hulp kreeg met al het snij en hak werk van alle ingredienten, maar dat staat niet in verhouding tot de rest van de week met opgewarmde Macaroni a la Hollandaise di Marco, zelfs als ontbijt. Yep, over het eten van deze week kan ik nog wel wat meer vertellen. Het was inhoudelijk ook een groot gedeelte van die week. Wat me bijvoorbeeld ook opviel was het feit dat er brood bij ieder, maar dan ook werkelijk iedere maaltijd of tussendoortje werd gebruikt. Deze jongen de familie op ijstaart als toetje trakteren, gaat ieder hap ijstaart met een stukje brood bij die lui naar binnen.
De ijstaart kwam voor mijn idee het meest in de buurt van hoe deze dingen bij ons in het Westen smaken. Behalve dan de groente en het fruit, smaakt en ruikt het eten hier toch anders. Het brood is bijvoorbeeld meer droog met minder smaak. Toch eet ik het hier zonder boter en het is niet vies, maar gewoon net even wat anders. Ik ben hier overigens nog geen pindakaas en hagelslag tegengekomen. Ook geen shoarma, maar ik las op internet dat het Algemeen Dagblad een onderzoek had gedaan naar de kwaliteit van Shoarma-tenten en dat die dus schrikbarend slecht is. Alles heeft zijn prijs, hier is minder geld, maar ik zie dat het “gebrek” aan luxe, wat wij met dat “meer geld” kunnen veroorloven, niet noodzakelijk is om je buikje rond te eten en daarmee 90 jaar oud te worden.
De rest van de week veel gewandeld, oude schoolvriendinnen van Ludmila bezocht en in en om het huis vertoefd (zie de twee foto’s van de voor en achterkant van het huis). Een groot verschil tussen de grote steden als Ekaterinburg, Moskou en Krasnodar en kleine plaatsjes als Gulkevichy is dat in de grote steden over het algemeen flats zijn gebouwd. De huizen zoals hierboven op de foto’s zijn over het algemeen gelijkvloers, echter de wat rijkere mensen laten huizen bouwen met 1 of soms twee verdiepingen er bovenop. De daken zijn bedekt met golfplaten, veel gasleidingen bevinden zich boven de grond. Dat is best wel een vreemd gezicht, zo’n buizenstelsel wat op palen zo’n 2 tot 4 meter boven de grond loopt. Maar in de gebieden met laagbouw daarin tegen hebben de huizen over het algemeen grote tuinen rondom. En de afstand tot de overburen met het vele groen ertussen is ook niet verkeerd.
Verder gedurende de week was ik vaak een leuke attractie voor de kinderen. Ik leek af en toe wel een klimrek (zie foto met Sasja op m’n nek) of een speelpop. We hebben bingo gespeeld, een watergevecht gehouden en vele bal spellen gedaan, die toch wel vaak uitliepen op een kruising tussen het spel wat we deden en rugby. Niemand kwam ongeschonden uit de strijd. Krassen, schrammen of een blauwe plek was toch wel een soort van wettelijk bewijs dat je mee gespeeld had.
Ook tijdens deze dagen ben ik bezig geweest met de cursus Levend Russisch Voor Beginners. En het was fijn dat Ludmila meer tijd had om me wat te helpen met oefeningen voor de uitspraak en wat extra uitleg van dingen die je hoort en ziet in het dagelijkse leven hier en die nog niet in de cursus aan bod zijn gekomen. Soms moest ik me een beetje verstoppen om me effe rustig met de studie te kunnen bezighouden en om geen aanbiedingen van iets te eten te krijgen. Maar zelfs toen ik me op het kleinste kamertje had verstopt om naar een mondelinge les te luisteren en tegelijkertijd van deze gelegenheid gebruik te maken om “Kluivert buiten de selectie te zetten”, werd ik ontdekt en gestoord in mijn toch wel efficiente oplossing om enige dingen tegelijkertijd te doen (zie foto).
Op 22-8 stapten we weer in de “Hulk” groene “Flintstone” automobiel en reden naar het vliegveld van Krasnodar. Waar we tijdens een behoorlijke bui opstegen in de richting van huis, waar het door het tijdsverschil twee uur later is.
Ekaterinburg, Rusland